Celestone Gutt 1 X 30ml 0,5mg/1ml

Farmacodynamische eigenschappen

Farmacotherapeutische categorie: corticosteroïd voor systemisch gebruik, glucocorticosteroïd, ATC-code: H02A B01.

Betamethason is een synthetisch glucocorticoïd (9 alfa-fluoro-16 bèta-methylprednisolon) met krachtige anti-inflammatoire en immunosuppressieve eigenschappen, waarvan de belangrijkste werkingsmechanismen nog niet bekend zijn.

Bij de mens vertoont betamethason een 25-maal grotere glucocorticoïde (anti-inflammatoire) activiteit dan hydrocortison.

Bij orale toediening is 0,75 mg betamethason equivalent met 20 mg hydrocortison.

Betamethason heeft geen klinisch significante mineralocorticoïde effecten. Het effect op de natrium- en waterretentie is kleiner dan dat van hydrocortison en doet zich bij de gebruikelijke therapeutische dosis zelden voor.

Farmacokinetische gegevens

Betamethason wordt na orale toediening geresorbeerd en is werkzaam.

Bloedspiegels

Aanwezigheid in het bloed 20 min. na orale toediening

Piekplasmaconcentratie 2 u na orale toediening

Plasmahalveringstijd na één enkele dosis van 3 u tot 5 u

Excretie 24 u

Biologische halveringstijd 36 u tot 54 u

Betamethason wordt in de lever gemetaboliseerd. Bij patiënten met leveraandoeningen verloopt de klaring derhalve langzamer dan bij patiënten met een normale leverfunctie.

Biologische beschikbaarheid

De biologisch actieve concentratie van het corticosteroïd wordt meer bepaald door de vrije concentratie dan door de totale concentratie.

Betamethason bindt zich hoofdzakelijk met albumine en is minder aan eiwitten gebonden dan hydrocortison. Het heeft een langere halveringstijd (> 5 u) dan hydrocortison (1,5 u).

Er is geen enkel verband tussen de concentratie van corticosteroïden in het bloed en de therapeutische effecten aangezien de farmacodynamische effecten langer aanhouden dan de tijd waarbinnen de plasmaconcentraties kunnen worden gemeten.

Therapeutische indicaties

Celestone is geïndiceerd voor de behandeling van diverse endocrinologische aandoeningen, aandoeningen van spieren en skelet, collagenosen, dermatologische, allergische, oftalmologische, respiratoire, reumatologische en neoplastische aandoeningen, en andere aandoeningen die in aanmerking komen voor een behandeling met corticosteroïden.

Een behandeling met corticosteroïden is een aanvulling op de conventionele behandeling.

Endocrinologische aandoeningen

Primaire of secundaire bijnierinsufficiëntie, congenitale bijnierhyperplasie, niet-suppuratieve thyroïditis en hypercalciëmie in verband met kanker.

Aandoeningen van spieren en skelet

Als aanvullende behandeling van korte duur om de patiënt te helpen een acute aanval of een opflakkering door te komen bij reumatische psoriasis, reumatoïde polyartritis (bepaalde specifieke gevallen vereisen een onderhoudsbehandeling met een lage dosis), ankyloserende spondylartritis, acute en subacute bursitis, niet-specifieke acute tenosynovitis, jicht, acuut gewrichtsreuma en synovitis.

Collagenosen

Bij een opflakkering of als onderhoudsbehandeling in bepaalde specifieke gevallen van lupus erythematosus disseminatus, acute reumatische carditis, sclerodermie en dermatomyositis.

Dermatologische aandoeningen

Pemphigus, herpetiforme bulleuze dermatitis, ernstig multiform erytheem (syndroom van Stevens-Johnson), exfoliatieve dermatitis, mycosis fungoides, ernstige psoriasis, allergisch eczeem (chronische dermatitis), urticaria.

Allergische aandoeningen

Behandeling van ernstige of invaliderende allergische aandoeningen die niet reageren op verschillende aangewezen conventionele behandelingen, zoals seizoengebonden of chronische allergische rhinitis, bronchiaal astma (met inbegrip van status asthmaticus), contactdermatitis, atopische dermatitis (neurodermitis), geneesmiddelenreacties en serumziekte.

Oftalmologische aandoeningen

Ernstige acute en chronische inflammatoire allergische aandoeningen van het oog en de adnexa, zoals allergische conjunctivitis, keratitis, acute marginale ulcera van de cornea, zoster ophtalmicus, iritis en iridocyclitis, chorioretinitis, diffuse uveitis posterior en choroiditis, neuritis van de nervus opticus, sympathische oftalmie, centrale retinitis en retrobulbaire neuritis.

Respiratoire aandoeningen

Symptomatische sarcoïdose, syndroom van Loeffler dat niet reageert op andere behandelingen, berylliose en fulminante of gedissemineerde longtuberculose voor zover een geschikte antituberculeuze chemotherapie wordt ingesteld.

Hematologische aandoeningen

Secundaire idiopathische trombocytopenie bij volwassenen, verworven (auto-immune) hemolytische anemie, erytroblastopenie (aregeneratieve anemie), congenitale aplastische (erytroïde) anemie en transfusiereacties.

Neoplastische aandoeningen

Palliatieve behandeling van leukemieën en lymfomen bij volwassenen, evenals acute leukemie bij kinderen.

Oedemateuze aandoeningen

Inductie van een diurese of een remissie van een proteïnurie in geval van een nefrotisch syndroom zonder uremie van idiopathische aard of als gevolg van een lupus erythematosus, angioneurotisch oedeem.

Diverse

Tuberculeuze meningitis met subarachnoïdaal blok of dreigend blok, in combinatie met een passende antituberculeuze chemotherapie, colitis ulcerosa en Bell-verlamming.

DE DOSERING IS VERSCHILLEND EN MOET AAN DE INDIVIDUELE BEHOEFTEN VAN DE PATIENT AANGEPAST WORDEN OP BASIS VAN DE TE BEHANDELEN AANDOENING, DE ERNST ERVAN EN DE RESPONS VAN DE PATIENT.

Dosering

Gezien de mogelijke bijwerkingen moet de dosis zo laag mogelijk en de behandelingsduur zo kort mogelijk worden gehouden.

Wijze van toediening

Toediening eenmaal per dag: ter bevordering van de therapietrouw kan de totale dagelijkse onderhoudsdosis in één keer 's ochtends worden ingenomen. Dit sluit dichter aan bij het circadiaans ritme en inhibeert de hypothalamus-hypofyse-bijnieras minder.

Indien na een redelijke periode geen bevredigende klinische respons wordt bereikt, moet de toediening van Celestone gestaakt worden en moet een andere geschikte therapie worden gekozen.

Bij een gunstige respons moet de gepaste onderhoudsdosis bepaald worden door de initiële dosis geleidelijk en met kleine stapjes en geschikte intervallen te verminderen tot de laagste dosis wordt bereikt waarbij nog een bevredigende klinische respons optreedt.

Als bij een chronische aandoening een periode van spontane verbetering optreedt, moet de behandeling gestopt worden door de dosis geleidelijk te verminderen. Een langdurige behandeling mag nooit abrupt gestopt worden wegens het gevaar voor acute bijnierinsufficiëntie (zie de rubriek Bijzondere voorzorgen).

Wanneer de patiënt blootgesteld wordt aan stress die niet in verband staat met de te behandelen aandoening, kan een verhoging van de dosis noodzakelijk zijn.

Gezien de lange biologische halveringstijd (36 tot 54 uur) van betamethason en de daarmee gepaard gaande onderdrukking van de hypothalamus-hypofyse-bijnieras, wordt niet aanbevolen dit corticosteroïd om de twee dagen toe te dienen.

Als een langdurige orale toediening noodzakelijk is, dient een doseringsschema te worden overwogen met toediening van een matig krachtig corticosteroïd (o.a. prednison, prednisolon of methylprednisolon) om de twee dagen.

De initiële dosis bij volwassenen varieert van 0,25 mg tot 8 mg per dag afhankelijk van de aard van de aandoening. Voor minder ernstige aandoeningen zal een lage dosis normalerwijs voldoende zijn, terwijl bij bepaalde patiënten een hogere initiële dosis vereist is. De initiële dosis moet behouden of aangepast worden tot een bevredigende respons wordt verkregen.

Pediatrische patiënten

De initiële dosis bij kinderen varieert van 17,5 tot 250 µg (0,017 tot 0,25 mg) per kg lichaamsgewicht per dag of van 0,5 mg tot 7,5 mg per m2 lichaamsoppervlakte per dag.

De dosering voor baby's en kinderen moet bepaald worden op basis van dezelfde overwegingen als voor volwassenen, eerder dan op basis van de leeftijd of het gewicht.

Dosisaanbevelingen voor de volgende aandoeningen:

Reumatoïde polyartritis en andere reumatische aandoeningen

Een initiële dagelijkse dosis van 1 tot 2,5 mg wordt aanbevolen tot een goede respons wordt verkregen, wat doorgaans binnen 3 tot 4 dagen het geval is, of gedurende een periode van 7 dagen. Hoewel het doorgaans niet noodzakelijk is hogere dosissen toe te dienen, kunnen deze noodzakelijk zijn om de gewenste initiële respons te induceren. Als binnen 7 dagen geen enkele respons wordt verkregen, moet de diagnose herzien worden. Als een gunstige respons is verkregen, moet de dosis verminderd worden met 0,25 mg om de twee of drie dagen, tot een adequate onderhoudsbehandeling is bepaald, d.i. doorgaans 0,5 tot 1,5 mg per dag. Voor de behandeling van acute jichtaanvallen, volstaat het de behandeling nog enkele dagen na het verdwijnen van de symptomen voort te zetten. Bij patiënten met reumatoïde polyartritis sluit een behandeling met corticosteroïden de eventuele noodzaak van bijkomende ondersteunende maatregelen niet uit.

Acuut gewrichtsreuma

De initiële dagdosis ligt tussen 6 en 8 mg. Zodra de aandoening doeltreffend onder controle is gebracht, moet de totale dagdosis verminderd worden met 0,25 mg tot 0,5 mg per dag, tot een bevredigende onderhoudsdosis wordt bereikt. De behandeling wordt met deze dosis gedurende 4 tot 8 of meer weken voortgezet. Als de behandeling wordt stopgezet, moet zij in geval van een reactivatie van de aandoening opnieuw ingesteld worden.

Bursitis

In het begin wordt aanbevolen 1 tot 2,5 mg per dag in afzonderlijke innamen toe te dienen. Doorgaans wordt binnen 2 of 3 dagen een bevredigende klinische respons verkregen, waarna de dosis gedurende enkele dagen geleidelijk wordt verminderd alvorens de behandeling stop te zetten. Doorgaans is slechts een behandeling van betrekkelijk korte duur vereist. In geval van recidief is een tweede behandelingskuur aangewezen.

Status asthmaticus

Een toediening van 3,5 tot 4,5 mg per dag gedurende 1 of 2 dagen kan vereist zijn om de aanval te stoppen. Vervolgens wordt de dosis om de andere dag met 0,25 tot 0,5 mg verminderd tot de onderhoudsdosis wordt bereikt of tot de behandeling gestopt wordt.

Refractair chronisch astma

In het begin wordt doorgaans 3,5 mg per dag toegediend (soms is een hogere dosis noodzakelijk) tot een bevredigende respons wordt verkregen of gedurende een willekeurige periode van 7 dagen. Vervolgens wordt de dosis met 0,25 tot 0,5 mg per dag verminderd tot een bevredigende onderhoudsdosis wordt bereikt.

Refractaire hooikoorts (pollinosis)

De behandeling moet gericht zijn op het verlichten van de symptomen in het piekseizoen. De eerste dag wordt 1,5 tot 2,5 mg in afzonderlijke innamen toegediend, waarna de totale dagdosis met 0,5 mg per dag verminderd wordt tot de symptomen terugkeren. Vervolgens wordt de dosis aangepast en de behandeling gedurende het piekseizoen (doorgaans niet langer dan 10 tot 14 dagen) met deze dosis voortgezet, waarna zij moet worden stopgezet. De tabletten Celestone zijn bedoeld als bijkomende behandeling bij een andere geschikte anti-allergische behandeling, voor zover dit noodzakelijk blijkt te zijn.

Lupus erythematosus disseminatus

Hoewel soms hoge dosissen moeten worden toegediend om een bevredigende respons te verkrijgen, vormt een dosis van 1 tot 1,5 mg driemaal per dag gedurende verschillende dagen doorgaans een adequate initiële behandeling. Vervolgens wordt de dosis in stappen verlaagd tot een adequate onderhoudsbehandeling wordt verkregen (doorgaans tussen 1,5 en 3 mg per dag).

Dermatologische aandoeningen

De initiële dosis ligt tussen 2,5 en 4,5 mg per dag totdat de aandoening doeltreffend onder controle wordt gebracht, waarna de dagelijkse dosis met 0,25 tot 0,5 mg om de 2 of 3 dagen verminderd wordt tot een bevredigende onderhoudsdosis wordt bereikt.

Bij spontaan genezende en kortdurende aandoeningen kan de behandeling doorgaans zonder gevaar voor recidieven gestopt worden als het ziekteproces gedurende verschillende dagen onder controle is. Voor aandoeningen die een langdurige behandeling vereisen, kunnen de dosisschema's variëren. Het verdient aanbeveling de recente literatuur te raadplegen voor meer gegevens over de behandeling van deze aandoeningen.

Inflammatoire oogaandoeningen

De initiële behandeling bedraagt 2,5 tot 4,5 mg per dag in verschillende innamen tot een bevredigende respons wordt bereikt of gedurende een willekeurige periode van 7 dagen, waarbij de kortste van deze twee perioden moet worden gekozen. Voor chronische aandoeningen waarvoor een continue behandeling noodzakelijk is, wordt de dosis vervolgens met 0,5 mg per dag verminderd tot de onderhoudsdosis wordt bereikt. Voor acute of doorgaans spontaan genezende aandoeningen wordt de behandeling na een passende tussentijd gestopt.

Genito-adrenaal syndroom

De dosis moet individueel aangepast worden om in de urine een normale concentratie van 17-ketosteroïden te verkrijgen. De doeltreffende dosis ligt doorgaans tussen 1 en 1,5 mg per dag in verschillende innamen.

Elke ml van druppels voor oraal gebruik, oplossing bevat 0,5 mg betamethason.

Hulpstoffen met bekend effect:

Celestone druppels voor oraal gebruik, oplossing bevat 310 mg/ml propyleenglycol (E1520)

Propyleenglycol - glycerol - sucralose – citroenzuur monohydraat – dinatriumfosfaat anhydrisch – sinaasappelsmaakstof – fosforzuur – natrium hydroxide - gezuiverd water.